بررسی تنوع ژنتیکی در برخی از توده‌های بابونه (Matricaria inodora L.) با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی RAPD

چکیده بابونه به دلیل کاربردهای متعدد در صنایع دارویی و بهداشتی، یکی از مهمترین گیاهان دارویی در تجارت جهانی محسوب می­شود. به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی توده­های بومی بابونه براساس نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی، 17 توده بومی بابونه متعلق به گونه Matricaria inodora L. که از نقاط مختلف کشور جمع­آوری شده بود در قالب طرح آگمنت کشت و صفات مختلف مورفولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. چهل و چهار آغازگر تصادفی با توالی­های 10، 15 و 18 جفت نوکلئوتیدی مورد استفاده قرار گرفت که 29 آغازگر براساس کیفیت و اعتبار نتایج بدست آمده از آزمایشات، انتخاب شدند. برای تعیین تشابه بین توده­های بومی از ضریب تشابه جاکارد استفاده شد و گروه­بندی توده­ها به روش UPGMA انجام شد. در بین صفات مورد مطالعه، عملکرد گل در بوته، تعداد گل در بوته و وزن هزار دانه بیشترین ضریب تغییرات و روز تا پایان گل­دهی و روز تا شروع گل­دهی کمترین ضریب تغییرات را نشان دادند. دامنه ضریب تشابه ژنتیکی بین توده­های بومی بین 72/0-20/0 بود و میانگین ضریب تشابه ژنتیکی 39/0 برآورد گردید. تجزیه خوشه­ای براساس نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی، توده­های بومی مورد مطالعه را به پنج گروه تقسیم نمود ولی توده­های بومی داخل گروه­ها با یکدیگر متفاوت بودند. نتایج تجزیه خوشه­ای نشان داد که تنوع ژنتیکی توده‌های جمع­آوری شده از توزیع جغرافیایی توده­ها تبعیت نمی‌کند.